BASIN KONSEYİ, YENİÇAĞ YAZARI FATİH ERGİN HAKKINDAKİ
ŞİKÂYETTE ‘KINAMA’ KARARI VERDİ
YÜKSEK KURUL KARARI
DOSYA NO : 2023 – 22
KARAR TARİHİ : 31.05.2023
ŞİKÂYET EDEN : Osman AYDOĞAN (osmanaydogan1@gmail.com)
ŞİKÂYET EDİLEN : Fatih ERGİN (Yeniçağ Haber Koordinatörü ve Yazarı)
ŞİKÂYET KONUSU :
YENİCAGGAZETESİ.COM internet haber sitesinde 08.04 2023 tarihinde Fatih Ergin
imzasıyla yayınlanan “Savaşta kullanılamayacak Altay tankı ile seçim gösterisi
yapılacak” başlıklı köşe yazısının intihal (aşırma) olduğu savunularak, Basın Meslek
İlkelerinin ihlal edildiği iddiasıyla şikâyette bulunulmuştur.
Şikâyetçi Osman Aydoğan tarafından Basın Konseyi’ne 11.05.2023 tarihinde yapılan
başvuruda, kendisine ait www.sehriyar.info internet sitesinde daha önce yayınladığı
3 köşe yazısının, izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden
YENİCAGGAZETESİ.COM internet sitesindeki köşe yazısında kullanıldığını
savunmuştur. Şikâyetçi, intihale konu olduğunu öne sürdüğü köşe yazılarını da
eklediği başvurusunda şu ifadelere yer vermiştir.
“Fatih Ergin tarafından yayınlanan ‘Savaşta kullanılamayacak Altay tankı ile seçim
gösterisi yapılacak’ başlıklı yazıda kaynak gösterilmeden www.sehriyar.info sitemde
yer alan üç yazımdan kelimesi kelimesine alınıp intihal yapıldı. Durumu yazar ve
gazete yönetimine e -posta ile ilettim.
Fatih Ergin, e-posta ile dönüş yaparak, ‘Yazı konumla ilgili kaynağımın mail olarak
geçtiği bilgi notları vardı. Anlaşılan o ki, kaynağım notlar arasına sizin yazınızı da
eklemiş. Ancak bana başka bir yazıdan alındığını belirtmedi, kullanabileceğim ifade
edildi. Bundan sonraki yazımda, konuya açıklık getirip sizden özür dileyeceğim’ dedi.
Aradan bir aydan fazla bir geçiyor, ancak hiçbir düzeltme yapılmıyor. Bu nedenle
Yeniçağ Gazetesi ve intihali yapan yazarı Fatih Ergin hakkında şikâyetçiyim ve
hakkında Basın Meslek İlkeleri’ni ihlalden gerekli işlemin yapılmasını talep ediyorum.”
UZLAŞMA ÖNERİSİ :
Şikâyet başvurusu, şikâyet edilen YENİCAGGAZETESİ.COM Haber Koordinatörü ve
köşe yazarı Fatih Ergin’e 12.05.2023 tarihinde PTT ile gönderilmiş ve posta ‘alındı’
belgesi gelmiştir.
Şikâyet edilen, başvurudaki iddialara süresinde yanıt vermemiş ve taraflar arasında
uzlaşma sağlanamamıştır.
GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ :
Şikâyete konu olan “Savaşta kullanılamayacak Altay tankı ile seçim gösterisi
yapılacak” başlıklı yazı, YENİCAGGAZETESİ.COM’da 08.04.2023 tarihinde Fatih
Ergin’in köşesinde yayınlanmıştır.
Şikâyet edilen Fatih Ergin imzalı köşe yazısı ile şikâyetçi Osman Aydoğan imzalı üç
köşe yazısı incelenmiştir. Fatih Ergin’in 90 paragraftan oluşan köşe yazısının 65
paragrafı, şikâyetçi Osman Aydoğan’ın www.sehriyar.info adlı internet sitesinde
yayınladığı üç köşe yazısından kopyala-yapıştır yöntemiyle aynen aktarılmıştır.
Şikâyet edilen, 08.04.2023 tarihinde yayınladığı “Savaşta kullanılamayacak Altay
tankı ile seçim gösterisi yapılacak” başlıklı köşe yazısında 50 paragrafı şikâyetçinin
12.12.2020 tarihinde yayınladığı ‘Altay Tankı’ başlıklı köşe yazısından izin almadan
ve kaynak göstermeden virgülüne noktasına kadar aynen kullanıştır. Şikâyetçinin
15.11.2021 tarihinde yayınladığı ‘Altay Tankı 4’ başlıklı yazısından 13 paragraf ve
21.04.2021 tarihinde yayınladığı ‘BMC’ başlıklı yazısından 2 paragraf da şikâyet
edilen tarafından intihal edilmiştir.
Esasen şikâyetçinin bu konuda şikâyet edilenle yaptığı e-mail yazışmalarında intihali
reddetmediği anlaşılmaktadır. Şikâyet edilen yazar yazışmalarda önce “Yazı konumla
ilgili kaynağımın mail olarak geçtiği bilgi notları vardı. Anlaşılan o ki, kaynağım notlar
arasına sizin yazınızı da eklemiş. Ancak bana başka bir yazıdan alındığını belirtmedi,
kullanabileceğim ifade edildi” demiştir. Şikâyetçinin bu kaynağın kim olduğunu sorup
adresini istemesi üzerine de “Kaynağım, güvenli bir mail sistemi üzerinden bana
ulaşıyor. Kendisinin kimliğini ben de bilmiyorum. Ancak daha önce de gönderdiği
bilgiler vardı ve yazılarımda kullandığımda böyle bir sorun çıkmamıştı” diyerek
geçiştirmiştir.
Şikâyetçi, kendisine ait www.sehriyar.info internet sitesinde “Bu site içinde yayınlanan
bütün yazıların hakkı saklıdır. Tamamen, kısmen veya değiştirilerek dahi olsa, izinsiz
ve kaynak gösterilmeden hiçbir yazılı ve dijital medyada yayınlanamaz, çoğaltılamaz
ve dağıtılamaz” notu koymuştur. Söz konusu yazılar bir haber değil, inceleme ve
araştırmayla ulaşılan sonuç ve çıkarımları ihtiva eden köşe yazılarıdır. Telif hakkı
kaydı bulunmasına karşın izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden aynen aktarılması
intihaldir ve dolayısıyla etik ihlali olarak değerlendirilmesi gerekir.
Açıklanan bu nedenlerle “Savaşta kullanılamayacak Altay tankı ile seçim gösterisi
yapılacak” başlıklı köşe yazısındaki intihal nedeniyle şikâyet edilen Fatih Ergin’in,
Basın Meslek İlkeleri’nin “Bir basın organının dağıtım ve yayın süreci
tamamlanmadan o basın organının özel çabalarla gerçekleştirdiği ürün, bir başka
yayın organı tarafından kendi ürünüymüş gibi kamuoyuna sunulamaz. Yayınlarda
intihale başvurulamaz” şeklindeki 8’inci maddesinin ihlal edildiği kanaatindeyiz.
Şikâyet edilen hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 8’inci maddesini ihlalden ‘UYARI’
kararı alınmasını öneririz.
YÜKSEK KURUL DEĞERLENDİRMESİ :
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, 31.05.2023 tarihinde yaptığı toplantıda, şikâyet
başvurusunu görüşmüştür. Genel Sekreterlik tarafından hazırlanan raporun
sunumunun ardından Yüksek Kurul dosanın müzakeresine geçmiştir.
Söz alan üyelerin tamamı, raporda şikâyet edilen köşe yazarının etik ihlali yaptığı
tespitini isabetli, ancak ‘uyarı’ kararı alınması önerisini yetersiz bulduklarını dile
getirmiştir. Yüksek Kurul, şikâyete konu köşe yazısında Basın Meslek İlkeleri’nin
hangi maddelerinin ihlal edildiğini ve alınacak kararı tartışmıştır.
Yüksek Kurul üyelerinin büyük çoğunluğu, şikâyetçiye ait olan ve telif kaydı bulunan
internet sitesindeki araştırma ve inceleme ürünü imzalı yazılarını, şikâyet edilen
yazarın izin almadan ve kaynak göstermeden sanki kendi araştırmasının ürünüymüş
gibi gösterip köşe yazısında yayınlamasının intihal olduğunu savunmuştur. Bu
görüşteki üyeler, şikâyet edilen “Savaş’ta kullanılamayacak Altay takı ile seçim
gösterisi yapılacak” başlıklı köşe yazısının, şikâyetçinin daha önce yayınladığı “Altay
Tankı”, “BMC” ve “Altay Tankı 4” başlıklı köşe yazılarından kopyala- yapıştır
yöntemiyle aşırma olduğunu vurgulamıştır. Hukukçu üyeler, kaynak göstermeksizin
iktibasta bulunmanın 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda 71/3. Maddesi
gereğince 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası gerektiren suç
olduğuna da dikkat çekmiştir. Basında İktibas serbestisinin Fikir ve Sanat Eserleri
Kanununun 36 ve 37. Maddelerinde düzenlenmiş olduğunu belirtilen hukukçu üyeler,
Şikâyet edilenin bu maddeler kapsamını aşar şekilde ve kaynak göstermeden alıntı
yapmalarının yasaklanmış olduğunu belirtmişlerdir. Bazı üyeler ise intihalin akademik
anlamda da ağır bir etik ihlali olarak değerlendirildiğini belirtmişlerdir. Üyeler, şikâyet
edilen hakkında, hem intihale başvurması nedeniyle Basın Meslek İlkeleri’nin 8’inci
maddesini, hem cevap ve düzeltme hakkını kullandırmaması nedeniyle 16’ıncı
maddeyi ihlalden ‘kınama’ kararı alınmasını talep etmiştir.
Buna karşılık bazı üyeler, gazetecinin internette yayınlanan yazılardan alıntı
yapabileceğini, bunun intihal olarak değerlendirilmemesi gerektiği savunmuştur.
Şikâyete konu olayda, talep etmesine karşın şikâyetçiye cevap ve düzeltme hakkı
tanınmadığının anlaşıldığına dikkat çeken bu üyeler de şikâyet edilen yazar hakkında
Basın Meslek İlkeleri’nin 16’ncı maddesini ihlalden ‘kınama’ kararı alınmasını
istemiştir.
SONUÇ :
Müzakerenin tamamlanmasının ardından oylamaya geçilmiştir. Yüksek Kurul şikâyet
eden köşe yazısında Basın Meslek İlkeleri’nin “Bir basın organının dağıtım ve yayın
süreci tamamlanmadan o basın organının özel çabalarla gerçekleştirdiği ürün, bir
başka yayın organı tarafından kendi ürünüymüş gibi kamuoyuna sunulamaz.
Yayınlarda intihale başvurulamaz” şeklindeki 8’inci maddesinin ihlal edildiğini OY
ÇOKLUĞU ile
“Basın organları, yanlış yayınlardan kaynaklanan cevap ve tekzip hakkına saygı
duyarlar” şeklindeki 16’ıncı maddesinin ihlal edildiğini OY BİRLİĞİ ile saptamış ve
‘KINAMA’ kararı vermiştir.
Sonuç olarak, şikâyet edilen YENİCAGGAZETESİ.COM Haber Koordinatörü ve
yazarı Fatih Ergin hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 8’inci maddesini ihlalden OY
ÇOKYLUĞU ve 16’ncı maddesini ihlalden de OY BİRLİĞİ ile ‘KINAMA’ kararı
verilmiştir.