BASIN KONSEYİ, TRHABER İNTERNET SİTESİ HAKKINDAKİ ŞİKÂYETTE ‘UYARI’ KARARI VERDİ
YÜKSEK KURUL KARARI
DOSYA NO : 2023 – 17
KARAR TARİHİ : 12.04.2023
ŞİKÂYET EDEN : TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Yönetimi
Konur Sokak 4/3 YENİŞEHİR / ANKARA
VEKİLİ : Av. Gökçe BOLAT
Konur Sokak 4/3 YENİŞEHİR / ANKARA
ŞİKAYET EDİLEN : İbrahim KARAGÜL (TRHABER .COM Genel Yayın Yönetmeni)
Beylerbeyi Mahallesi Küplüce Yolu Sokak No:34 ÜSKÜDAR / İSTANBUL
ŞİKAYET KONUSU :
TRHABER.COM internet haber sitesinde 27.02.2023 tarihlerinde yayınlanan “Kentsel dönüşüm karşıtı 20 dava açtı! Mimarlar Odası ideolojik nefretine vatandaşları böyle kurban etti” başlıklı haberde, Basın Meslek İlkeleri’nin ihlal edildiği iddiasıyla şikâyette bulunulmuştur.
Şikâyetçi TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi ve yöneticilerinin vekili Av. Gökçe Bolat, Basın Konseyi’ne 16.03.2023 tarihinde yaptığı başvuruda, haberde müvekkillerine hakaret edilip iftira atıldığını iddia etmiştir. Başvuruda özetle şu ifadeler yer almıştır:
“Şikâyetçi haber verme amacının dışına çıkarak, bilinçli şekilde müvekkil hakkında olumsuz algı oluşturmayı amaçlamıştır. Haberde ‘Mimarlar Odası ideolojik nefretini rantsal dönüşüm diye yutturmaya çalıştı’ ve ‘İdeolojik nefretine vatandaşı kurban etti’ ifadeleri ile algı operasyonu yapılmış, Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan asılsız iddialarla hedef gösterilmiştir.”
Başvuruda, şikâyet edilen hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 3, 4, 6 ve 13’üncü maddelerini ihlalden karar alınması talep edilmiştir.
UZLAŞMA ÖNERİSİ:
Şikâyet başvurusu, şikâyet edilen TRHABER Genel Yayın Yönetmeni İbrahim Karagül’e PTT ile gönderilmiş ve posta ‘alındı’ belgesi gelmiştir.
Şikâyet edilen, başvurudaki iddialara süresinde yanıt vermemiş ve taraflar arasında uzlaşma sağlanamamıştır.
GENEL SEKRETERLİK GÖRÜŞÜ :
Şikâyete konu olan TRHABER.COM internet sitesindeki “Kentsel dönüşüm karşıtı 20 dava açtı! Mimarlar Odası ideolojik nefretine vatandaşları böyle kurban etti” başlıklı haber, iktiranın kentsel dönüşüm başarısızlığından muhalefet partileri ve şikâyetçi Mimarlar Odası’nı sorumlu tutan kurgu ve üslupla yayınlanmıştır.
Toplam 22 paragraf,12 ara başlıktan oluşan ve Sabah gazetesinin kaynak gösterildiği haberde, CHP’nin başını çektiği İyi Parti ve HDP’li belediyeler ile Mimarlar ve Şehir Plancıları Odalarının kentsel dönüşüm projelerine engel olduğu ileri sürülmüştür. Haberde 32 ilde 279 riski alan kararının 81’inin, 181 kentsel dönüşüm projesinin 34’ünün ve 21 yenileme alanının 4’ünün yargı kararıyla durdurulduğu yazılmıştır. Ankara’da kentsel dönüşüm kararlarına karşı tüzel kişiler tarafından açılan 68 davadan 20’sinin TMMOB meslek odası, 17’sinin CHP’li Çankaya ve Yenimahalle belediyelerince açıldığı belirtilen haberde, yargının şehircilik esas ve ilkelerine aykırılık saptayarak imar planlarını iptal etmesi eleştiriliştir.
Mimarlar Odası Ankara Şubesi yöneticilerinin kentsel dönüşüm karşıtı olmakla suçlandıkları haberde, Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan’ın daha önce bulunduğu memuriyet görevi gündeme getirilerek, haberde olay bağlamından koparılmış, özle biçim arasında denge bozulmuştur.
Haberde, “Mimarlar Odası da kentsel dönüşüme karşı çıktı”, “Mimarlar Odası 20 dava açtı”, “Mimarlar Odası ideolojik nefretini rantsal dönüşüm diye yutturmaya çalıştığı” “Vatandaşın canını hiçe saydılar”, “Mimarlar Odası hak sahiplerinin yardım çığlığına kulaklarını tıkadı”, “Mimarlar Odası, bakanlığa dava açtı”, “Mimarlar Odası bir kez daha mahkemeye koştu” ara başlıkları altında, şikâyetçi Mimarlar Odası Ankara Şubesi yöneticileri hakkında kamuoyunda olumsuz algı oluşturulması amaçlanmıştır. Kamu kurumu niteliğinde meslek örgütü olan Mimarlar Odası’nın, imar planı ve uygulamalarının şehir planlama esaslarına ve yasalara uygunluğunu denetleme görevini yerine getirilmesi suçmuş gibi gösterilmiştir.
Gazetecinin görevi, gerçekleri araştırıp ortaya çıkarmak, bozmadan ve çarpıtmadan olduğu gibi aktarmaktır. Haberde somut gerçek çarpıtılmış, yasal görevini yerine getiren şikâyetçi Mimarlar Odası “Vatandaşın canını hiçe saymakla” ve “Vatandaşları ideolojik nefretine kurban etmekle” suçlanarak hedef gösterilmiştir. Şikâyet edilen, haber verme amacıyla hareket etmemiş; eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırları aşarak etik ihlalinde bulunulmuştur.
Açıklanan bu nedenlerle şikâyet edilen “Mimarlar Odası’nın durdurma kararı vatandaşı ölüme sürüklüyor! Bu utancın mimarı dönüşüm karşıtları!” başlıklı haberlerde Basın Meslek İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez” şeklindeki 4’üncü maddesinin ihlal edildiği kanaatindeyiz. Şikâyet edilen hakkında ‘UYARI’ kararı alınmasını öneririz.
YÜKSEK KURUL DEĞERLENDİRMESİ :
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, şikâyet başvurusunu 12.04.2023 tarihinde yaptığı toplantıda görüşmüştür.
Genel sekreter raporunun sunumunun ardından dosyanın müzakeresine geçilmiş ve söz alan üyeler şikâyet edilen haberde etik ihlali olduğu görüşünde birleşmiştir. Haberde gerçeğin kasıtlı olarak çarpıtıldığını dile getiren üyeler, mahkemelerin verdiği imar planı iptali kararlarının üstü örtülerek, riskli alan ve kentsel dönüşüm projelerini sanki şikâyetçilerin engellediği algısı oluşturulduğunu vurgulamıştır. Haberdeki kurgu ve üslubun haber verme amacını aştığını söyleyen üyeler, şikâyetçiler hakkında kamuoyunda husumet oluşturmanın hedef alındığını savunmuştur. Üyeler, haberde eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırlarının aşılarak etik ihlalinde bulunulduğunda ittifak ettikten sonra, şikâyet edilen hakkında alınacak kararı tartışmıştır. Bazı üyeler ihlalin ağırlığı karşısında ‘KINAMA’ kararı verilmesini yönünde görüş bildirmiş, ancak çoğunluk ‘UYARI’ kararı alınmasını uygun bulmuştur.
SONUÇ :
Müzakerenin tamamlanmasının ardından oylamaya geçen Yüksek Kurul, şikayet edilen haberde Basın Meslek İlkeleri’nin “Kişileri ve kuruluşları eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez” şeklindeki 4’üncü maddesinin ihlal edildiğini OY BİRLİĞİ ile saptamış ve yine OY ÇOKLUĞU ile ‘UYARI’ kararı almıştır.
Sonuç olarak şikâyet edilen TRHABER.COM internet haber sitesi Genel Yayın Yönetmeni İbrahim Karagül hakkında, Basın Meslek İlkeleri’nin 4’üncü maddesini ihlalden OY ÇOKLUĞU ile ‘UYARI’ yaptırımı uygulanmasına karar verilmiştir.