BKYK KARARI 2018-38

REFERANS: 2018- 38
ŞİKAYETÇİ:  Tezcan Karakuş CANDAN (TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı)
                      Avukatlarıı Gökçe Bolat ve Revşan Deniz Yıldırım Çobanoğlu.

ŞİKAYET EDİLENLER: Aykut GÖREN  (Sabah gazetesi muhabiri)

ŞİKAYET KONUSU:

www.sabah.com.tr internet sitesinde  31 Ekim 2018 günü ‘Çankaya Bütçesi Kangrene Dönüştü’ başlıklı haberin spotunda ‘ATM Memuru Tezcan Karakuş’a işe gelmeden maaş veren CHP’li Çankaya Belediyesi bütçesinin yarısını yine personele ayırdı” ifadelerine yer verilmiştir. Haberde, ‘BANKAMATİK MEMURU’ Ara başlıklı bölümde ‘Yaklaşık beş bin personelin çalıştığı Çankaya’da Ankara Mimarlar Odası Başkanı Tezcan Karakuş’un da işe gitmeden maaş aldığı gündeme gelmişti’ denilmektedir. Tezcan Karakuş Candan, hakkındaki bu ifadeler nedeniyle şikayette bulunulmuştur.
Şikayetçi Tezcan Karakuş Candan avukatları, 01.11.2018 tarihinde yaptıkları başvurusunda, 31 Ekim 2018 tarihinde www.sabah.com.tr internet sitesinde Aykut Gören imzasıyla yayınlanan ‘Çankaya bütçesi kangrene dönüştü’ başlıklı haberde “ATM memuru Tezcan Karakuş’a işe gelmeden maaş veren CHP’li Çankaya Belediyesi’,  ‘Ankara Mimarlar Odası Başkanı Tezcan Karakuş ’un da işe gitmeden maaş aldığı gündeme gelmişti’ ifadelerinin yer aldığını, bunların gerçek dışı  olduğunu savunmuşlardır.
Müvekkilleri Tezcan Karakuş Candan’ın TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Başkanı ve aynı zamanda Çankaya Belediyesi’nde kamu görevlisi olduğu kaydedilen başvuruda, “Şikayet edilen gerçek dışı iddialarla aynı zamanda Meslek Oda Başkanını açıkça ‘ATM Memuru’ olmakla ve ‘haksız kazanç elde etmekle’ ilan edip kamuoyunda olumsuz kanaat uyandırmayı amaçlamaktadır” denilmiştir.
Çankaya Belediyesi’nin 2019 yılı bütçesinde personel giderlerinin en büyük rakamı oluşturması ve devasa rakamların Tezcan Karakuş Candan’ın belediyede  memur olarak çalışmasına indirgenerek haber yapıldığı savunulan başvuruda şöyle denilmiştir:
“Müvekkilin belediyeden alınan memur maaşıyla belediyeyi kangren yapması hayatın olağan akışına ve basiretli gazeteci tutumuyla bağdaşmamaktadır. Aykut Gören birçok haberinde müvekkili hedef alarak, haber konusundan bağımsız olarak müvekkilin Çankaya Belediyesi’nden aldığı maaşı gündeme taşımakta, buna ilişkin ithamlarla haber yapmaya, haber yoluyla  haberin içeriğinden bağımsız kişilik haklarını zedelemek amacıyla sistematik taciz etmeye devam etmektedir.”
Başvuruda, basının olayları aktarırken eleştiri ve görüş bildirebileceğinin kabul edildiği kaydedilerek, “Ancak haber ve konuların gerçek olup olmadığı ve zararlandırıcı amaçla yazılıp yazılmadığına bakılması gerekmektedir” denilmiştir.
Şikayet edilen hakkında Basın Meslek İlkeleri’nin 3,4 ve 6’ncı maddelerini ihlalden işlem yapılması talep edilmiştir.

UZLAŞMA VE DİĞER KONULAR
Sabah gazetesi muhabiri Aykut Gören’e şikayet başvurusu hem mail, hem posta ile ayrı ayrı iletilmiş ve posta ‘alındı’ belgesi gelmiştir. Şikayet edilen verilen sürede  Basın Konseyi’ne yanıt göndermemiş, ancak sosyal medya hesabından “Mimarlar Odası Ankara Şubesi Başkanı Tezcan Karakuş beni yine Basın Konseyi’ne şikayet etmiş. İki gün sonra ‘SABAH MUHABİRİNE KINAMA’ diye haber soluruz. Sonuç dünden belli, çünkü gerçek gazetecilerin ödülü ve madalyası bunlar” paylaşımında bulunmuştur.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Şikayet edilen haberin konusu, Çankaya Belediyesi’nin 2019 Mali Yılı Analitik Bütçe Tasarısı’nın Belediye Meclisi’nde görüşülüp onaylanmasıdır. Haberde bütçenin 960 milyon lira olarak belirlendiği; bunun 571 milyon lirasının personel giderlerine ayrıldığı; Belediye Meclisi’nde Ak Partili üyelerin ret oyu verdiği anlatılmıştır.
Haberde, bütçeyi eleştiren Ak Partili üyelerin açıklamalarına geniş yer verilmiştir. Görüşmelerde ve açıklamalarda hiç geçmeyen bir konuda bahis açılarak ‘Bankamatik Memuru’ ara başlığıyla ‘Yaklaşık 5 bin personelin çalıştığı Çankaya’da, Ankara Mimarlar Odası Başkanı Tezcan Karakuş’un da işe gitmeden maaş aldığı gündeme gelmişti’ paragrafına yer verilmiştir. Haberin spotunda da şikayetçi Tezcan Karakuş için ‘ATM memuru’ ifadesi kullanılmıştır.
Basının görevi güncel olaylarda gerçeği araştırıp olup bitenleri doğru olarak kamuoyuna ulaştırmak; toplumu bilgilendirerek kamuoyunun serbestçe oluşumunu sağlamaktır. Bir kamu kurumu olan Çankaya Belediyesi’nin bütçesi hakkında bilgilenmek kamunun yararınadır. Bütçe görüşmelerindeki tartışmaların, onaylanan bütçenin büyük bölümünün personel giderlerine ayrılmasının bilinmesinde kamusal yarar olduğu da yadsınamaz.
Gazeteci haberini yaparken elbette eleştiride bulunabilir, kamusal çıkarı gözetmek maksadıyla karşı duruş da sergileyebilir. Nitekim haberin ‘Çankaya bütçesi kangrene dönüştü’ başlığıyla verilmesi de doğal olarak bu eleştiri hakkının kullanılmasıdır.
Ancak haberde de belirtildiği gibi yaklaşık 5 bin personeli olan bir belediyede görev yapanlardan sadece bir memurun maaşının gündeme getirilmesi; kanıtı ortaya konulmadan hedef gösterilip isnatta bulunulması, gazetecilik etiği ile bağdaşmaz. Bu nedenle haberdeki ‘ATM memuru Tezcan Karakuş’a işe gelmeden maaş veren Çankaya Belediyesi’ ve ‘Ankara Mimarlar Odası Başkanı Tezcan Karakuş’un da işe gitmeden maaş aldığı gündeme gelmişti’ ifadelerinin kullanılması sorunludur.
Öncelikle, haberde şikayetçinin işe gitmeden maaş aldığı iddiasının dayanağı olacak herhangi bir bilgi ve kanıt bulunmamaktadır. Eğer bu gerçekse, bir denetim raporu, bir yargı kararı ve herhangi bir geçerli kanıt varsa, haberde bunları belirtilmek zorunludur. Kişiyi aşağılayıcı, küçük düşürücü iddia ve suçlamalar araştırılıp doğruluğu ispatlandıktan sonra haberde yer almalıdır.
Ayrıca, haberde gerçeklik ve objektiflik yanında özle biçim arasında dengenin sağlanması gerekir. Haberi vermek amacına hizmet etmeyen ve haberin verilebilmesi açısından fayda sağlamayan, gereksiz suçlamalara başvurulmamalı, isnat ifadeleri kullanılmamalıdır. Şikayet konusu haberde bunlara dikkat edilmemiştir.
Bu nedenlerle şikayetçinin haberin eleştiri sınırlarını aştığı, kendisini küçük düşüren, aşağılayan ve iftira içeren ifadelerin yer aldığı savunması haklılık kazanmaktadır.
Netice olarak;
Basın Konseyi Yüksek Kurulu, www.sabah.com.tr internet sitesinde yayınlanan ‘Çankaya Bütçesi Kangrene Dönüştü’ başlıklı haberin Basın Meslek İlkeleri’nin ‘Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez’ şeklindeki 4’üncü maddesini ihlal ettiğine oy çokluğuyla karar vermiştir.
Basın Konseyi Yüksek Kurulu bu ihlallerden ötürü Aykut Gören hakkında oy çokluğu ile ‘uyarı’ kararı verilmesini uygun görmüştür.